Μπορεί ο νόμος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και οι ασάφειες που καθημερινά αναδεικνύονται να μονοπωλούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για τα θέματα της Παιδείας, πλην όμως σήμερα αρχίζει επισήμως στη Βουλή η συζήτηση για το έτερο νομοσχέδιο, αυτό της υπηρεσιακής κατάστασης των πανεπιστημιακών, το οποίο καθιερώνει, όπως είναι γνωστό, και το νέο τους μισθολόγιο. Οι επιφυλάξεις των μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού που τελούν ακόμη σε αποχή από το διδακτικό και εξεταστικό τους καθήκον είναι γνωστές.
Ωστόσο και πέραν των επιμέρους αντιθέσεων ανάμεσα στις απόψεις τους και σε αυτές του Υπουργείου Παιδείας, μείζον αναδεικνύεται πλέον το ζήτημα, αν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο - με την μορφή που τελικώς έλαβε - πληροί ακόμη και τους λόγους για τους οποίους συντάχθηκε …
Το θέμα αυτό θίγει σήμερα στην «Κ» με ένα βαρυσήμαντο άρθρο του, ο Πρόεδρος της Επιτροπής που είχε συσταθεί αρχικώς για το μισθολόγιο και την υπηρεσιακή κατάσταση των μελών ΔΕΠ, ο τότε Γ.Γ. του Υπουργείου Παιδείας κ. Γιάννης Πανάρετος.

Σημείωση: Ο τίτλος είναι επιλογή της εφημερίδας. Επίσης, τα σχόλια που τον ακολουθούν απηχούν τις απόψεις της εφημερίδας. Το κείμενο του άρθρου ακολουθεί.

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την υπηρεσιακή κατάσταση και το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ. Οι διατάξεις του νομοσχεδίου αυτού έχουν προκαλέσει σχόλια, αντιδράσεις και παρατηρήσεις.
Ο κάθε αντικειμενικός παρατηρητής θα δεχθεί, νομίζω, ότι το νομοσχέδιο που κατατέθηκε βελτιώνει την υφιστάμενη κατάσταση τόσο όσο αφορά το μισθολόγιο όσο και σε ό,τι αφορά τις διάταξεις του για την υπηρεσιακή κατάσταση. Υπάρχουν και σημεία, τα οποία κατά την γνώμη μου, χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και ενδεχομένως επανεξέταση.
Ως Πρόεδρος της Επιτροπής για το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ, που είχε συσταθεί με εντολή του Πρωθυπουργού κ. Κ.Σημίτη και με κοινή απόφαση των Υπουργών Γ.Α.Παπανδρέου και Α.Παπαδόπουλου (ως Υπουργών Παιδείας και Οικονομικών, αντίστοιχα), αλλά και με την ιδιότητα του Γ.Γ. του Υπουργείου Παιδείας επί Υπουργίας Γ.Α.Παπανδρέου, όταν είχαν δοθεί στην δημοσιότητα οι προτάσεις του τότε Υπουργού για την υπηρεσιακή κατάσταση των μελών ΔΕΠ, θα ήθελα να κάνω τις εξής παρατηρήσεις:
Όσο αφορά το σκέλος του μισθολογίου, το νομοσχέδιο κινείται στο πνεύμα της πρότασης της Επιτροπής, όπως άλλωστε αναγνωρίζεται και στην Εισηγητική του Έκθεση. Έτσι, καθιερώνονται οι δύο κατηγορίες προσωπικού (πλήρους και μερικής απασχόλησης) και καθορίζονται οι αμοιβές των διδασκόντων μερικής απασχόλησης στο 1/3 των αμοιβών των διδασκόντων πλήρους απασχόλησης.
Οι αποκλίσεις από τις προτάσεις της Επιτροπής είναι οι εξής:

• Η Επιτροπή είχε ομόφωνα δεχθεί ότι οι αμοιβές των καθηγητών πρώτης βαθμίδας θα πρέπει να είναι ίσες με τις αμοιβές των αρεοπαγιτών, σύμφωνα και με σχετική συνταγματική επιταγή. Επειδή η Κυβέρνηση είχε αποφασίσει να καταργήσει την σύνδεση μισθών διαφόρων κατηγοριών, η Επιτροπή εισηγήθηκε τα σχετικά ποσά λαμβάνοντας όμως υπόψη τις τότε αποδοχές των αρεοπαγιτών. Είχε όμως θεωρηθεί αυτονόητο ότι η όποια μεταβολή στις αποδοχές των τελευταίων θα οδηγούσε σε αντίστοιχες μεταβολές και στις προτάσεις τις Επιτροπής. Κάτι τέτοιο δεν είναι προφανές ότι έχει ληφθεί υπόψη στο κατατεθέν νομοσχέδιο.
• Από το νομοσχέδιο προκύπτει ότι μέρος των αυξήσεων θα χορηγηθεί με την μορφή επιδομάτων η καταβολή των οποίων θα ελέγχεται σε μηνιαία βάση. Αυτό βέβαια είναι μία πολιτική επιλογή (σωστή κατά την γνώμη μου). Δεν υπήρχε όμως στις προτάσεις της Επιτροπής και έχω πολλές αμφιβολίες για το κατά πόσο ο προτεινόμενος έλεγχος για την καταβολή των επιδομάτων αυτών είναι εφικτός και δεν θα εξελιχθεί σε μια μεγάλη γραφειοκρατία χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

• Η πρόταση του ’95 προέβλεπε ότι "Μέλος ΔΕΠ που καταλαμβάνει θέση σε δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ. ή Οργανισμούς του Δημοσίου και του ερύτερου Δημοσίου Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις και σε Διεθνείς Οργανισμούς διατελεί αυτοδίκαια σε αναστολή ασκήσεως των καθηκόντων του από του διορισμού του και για ολόκληρο τον χρόνο που διατελεί στη θέση αυτή. Το μέλος ΔΕΠ της κατηγορίας αυτής δεν συμμετέχει στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ. Συμμετέχει όμως στις Γ.Σ. του Τμήματος στις οποίες ανήκει και στις διαδικασίες επιλογής προσωπικού."

Η πρόβλεψη αυτή έχει, στο κατατεθέν νομοσχέδιο, περιορισθεί μόνο στις περιπτώσεις Υπουργών, Αναπλ. Υπουργών, Υφυπουργών, Βουλευτών, Ευρωβουλευτών, Αιρετών εκπροσώπων ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, Γενικών και Ειδικών Γραμματεών Υπουργείων και όσων κατέχουν θέση σε διεθνείς οργανισμούς .
• Η πρόταση του ’95 επέτρεπε στα μέλη ΔΕΠ πλήρους απασχόλησης την απασχόληση σε ερευνητικά προγράμματα ή εκπαιδευτικά σεμινάρια. Δεν επέτρεπε όμως με κανένα τρόπο άσκηση ελευθερίου επαγγέλματος, (κάτι που επιτρέπει το κατατεθέν νομοσχέδιο).

Προκύπτει επομένως ότι, η φιλοσοφία και το πνεύμα του νομοσχεδίου, αναφέρεται
σε μέλη ΔΕΠ πλήρους αμοιβής και όχι πλήρους απασχόλησης.

Υ.Γ.: Υπάρχουν στο Νομοσχέδιο και πολλά σημεία που χρειάζεται να διατυπωθούν καλύτερα ή να διευκρινισθούν, όπως και άλλα που δεν είναι εύκολα αντιληπτό γιατί περιελήφθηκαν στο νομοσχέδιο. (π.χ. το άρθρο 2, παρ. 2, εδ. (ια): Τα μέλη ΔΕΠ δύνανται "να ασκούν χωρίς αμοιβή κάθε είδους έργο ή δραστηριότητα" ( ! )).