Συνέντευξη στον Αγγελιοφόρο για την Πράγα (27/5/2001)

    -Πώς βλέπετε το πανεπιστήμιο του μέλλοντος; Το ευρωπαϊκό μοντέλο _3-5-8_ που τέθηκε και με τη Διακήρυξη της Μπολόνια πρέπει ή δεν πρέπει να εφαρμοστεί;
    Π: Το πανεπιστήμιο του μέλλοντος (ιδιαίτερα το ελληνικό) θα είναι υποχρεωμένο να δίνει αναφορά στην κοινωνία (που το χρηματοδοτεί) πολύ περισσότερο από ό,τι σήμερα. Η πιστοποίηση και η αξιολόγηση που προκύπτει από την υποχρέωση αυτή θα είναι το κύριο χαρακτηριστικό των διαδικασιών που θα τα χαρακτηρίζουν. Οι φοιτητές –και η κοινωνία- θα επικεντρώνουν τις απαιτήσεις τους  πολύ περισσότερο στην ποιότητα παρά σε αιτήματα "διευκόλυνσης" (όπως περισσότερες εξεταστικές κ.λ.π.).
    Η εφαρμογή του 3-5-8 είναι δευτερευούσης σημασίας από την στιγμή που όλες οι χώρες (και η δική μας) το αποδέχτηκαν. Στο μέλλον, η έμφαση θα δίνεται  στην ποιότητα και ευρύτητα των σπουδών  και τις απαιτήσεις για την απόκτηση της ποιοτικής εκπαίδευσης και όχι στον ελάχιστο χρόνο που η απόκτησή τους θα επιτυγχάνεται.
     

    Ε:Πώς κρίνετε την προοπτική να καθιερωθεί, στα ΑΕΙ της Ευρώπης, ενιαίος πρώτος κύκλος σπουδών; Πιστεύετε ότι θα επιβάλλει την ομογενοποίηση των διαφορετικών ευρωπαϊκών συστημάτων ή θα τα οργανώσει καλύτερα ώστε να είναι συγκρίσιμα και τι σημαίνει η εφαρμογή αυτής της πρακτικής για τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα;
    Α: Η συγκρισιμότητα των πτυχίων είναι αναπόφευκτη και -κατά την γνώμη μου- επιθυμητή. Θα οδηγήσει σε βελτίωση της ποιότητας σπουδών και προσαρμογή στις καλύτερες από τις ακολουθούμενες πρακτικές. Επιχειρήματα της μορφής "καλό είναι αυτό, αλλά στην Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει",  δεν θα είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται. Τα ελληνικά πανεπιστήμια θα πρέπει να δεχθούν διεθνείς πρακτικές (που είναι και προς το συμφέρον των φοιτητών), όπως την πιστοποίηση και αξιολόγηση, την πολύπλευρη αξιολόγηση του φοιτητή (και όχι μόνο μέσω των πολλαπλών εξετάσεων), τον εξωτερικό βαθμολογητή (δηλαδή να αξιολογείται η βαθμολόγηση των φοιτητών και από δεύτερο εξωτερικό κριτή),   την χρήση πολλαπλών συγγραμμάτων κ.λ.π.

     
    Ε: Εκτιμάτε ότι η εφαρμογή του συστήματος μεταφοράς διδακτικών πιστωτικών μονάδων των φοιτητών από κράτος σε κράτος θα βάλει φρένο στην προσδοκία των ελληνικών _κολλεγίων_ που συνεργάζονται με ΑΕΙ του εξωτερικού;
    Α:Κατ’αρχήν δεν είναι κατάλληλος ο όρος  "διδακτικές μονάδες" που έχουμε χρησιμοποιήσει στην Ελλάδα για να αποδώσουμε τον όρο  “credits” που χρησιμοποιεί η Ευρώπη. Ορθότερος όρος είναι "εκπαιδευτικές μονάδες" μια και αυτές χρησιμοποιούνται για να αποτιμήσουν το σύνολο της προσπάθειας του φοιτητή (παρακολούθηση διδασκαλίας εργασίες, συμμετοχή στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες κ.λ.π.) και όχι μόνο την στείρα παρακολούθηση της διδασκαλίας στο αμφιθέατρο.
    Το πρόβλημα των κολλεγίων είναι πιό σύνθετο και δεν λύνεται με την απόρριψη του συστήματος των εκπαιδευτικών μονάδων (που είναι απαραίτητο για να διευκολύνει την κινητικότητα των σπουδαστών, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για τους ίδιους). Αλλοίμονο αν στην προσπάθεια να λύσουμε το πρόβλημα των κολλεγίων αρνηθούμε μια από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες της ΕΕ.

    Ε:Είναι εφικτή η πλήρης και απόλυτη σύνδεση των πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα και με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας; Οι θέσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας, όπως εκφράζονται στη σύγκρουση με το υπουργείο Παιδείας, πού οδηγούν;
    Α: Η απόλυτη σύνδεση των πανεπιστημιακών σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, ούτε εφικτή είναι αλλά δεν πρέπει να είναι και επιθυμητή. Οι πανεπιστημιακές σπουδές θα πρέπει αναμφίβολα να βοηθούν τους φοιτητές να αποκτούν τα εφόδια που είναι απαραίτητα στην αγορά εργασίας. Δεν μπορεί να είναι μόνο θεωρητικές παραγνωρίζοντας τα προβλήματα που ο νέος θα αντιμετωπίσει τελειώνοντας το πανεπιστήμιο. Ταυτόχρονα, όμως, το πανεπιστήμιο έχει την υποχρέωση να διαμορφώνει προσωπικότητες ελεύθερες, με κριτική σκέψη και ικανότητα  να αντιμετωπίζουν τα σύνθετα σύχρονα κοινωνικά προβλήματα, με ευαισθησία  και υπευθυνότητα. Διαφορετικά, τα πανεπιστήμια θα μετατραπούν σε επαγγελματικές σχολές, αλλαγή που θα οδηγήσουν σε υποβάθμιση τόσο της παιδείας όσο και της εμβάθυνσης της δημοκρατίας.